Schrijver in Frankrijk

Assemblée du désert

Column door Caspar Visser ’t Hooft

Honderden, duizenden mensen, verspreid onder het bruine blad van knoestige eikjes en het groen van acacias, op klapstoeltjes, op stenen, op plaids. Oude mensen, maar ook jonge echtparen met kinderen. Mensen lopen af en aan tussen de groepjes door, overal geroezemoes. En dan komt vanuit de geluidsboxen, die om de zoveel meter staan opgesteld, de aankondiging dat de zangrepetities gaan beginnen. Ik heb zelden zo’n alom omringende stilte meegemaakt als vanaf dat moment. Een suizen. Een volle stilte. Het koor zingt het ene bekende lied na het andere en om je heen neuriën duizend stemmen mee. Rustig, vredig, niemand heeft haast. Ja, hier kan ik me voorstellen dat hij eindelijk zijn plek vindt, waar ook hij rustig kan neerzitten, op een steen, op een stoeltje. In de buurt van dat oudere stel voor mij bijvoorbeeld. Zij is zichtbaar aangedaan. Misschien is zij hier in haar vroege jeugd al eens geweest en brengt de dag van vandaag dierbare herinneringen bij haar boven, terwijl ze tegelijkertijd een grote voldoening ondervindt in de constatering dat ze er nog steeds zijn – ja, dat kleine verstroooide volkje van de Franse hugenoten. Ik beschrijf de jaarlijkse Assemblée du Désert, de grote samenkomst van de Franse protestanten in de open lucht bij Anduze, in de Cevennen. Dat is elk jaar, op de eerste zondag van september. Drie eeuwen geleden kwamen ze hier ook al. Toen moesten mannen de wacht houden op de rotspartijen boven het bos, om de vierende gemeente te kunnen waarschuwen wanneer ze de soldaten van de koning zagen aankomen. Want in die tijd waren deze samenkomsten verboden. Toen vervolgden ze de protestanten. Kerk onder het kruis… Hij aait haar af en toe over de rug. Dat is allemaal lang verleden tijd.

St Sulpice 11 september

Column door Caspar Visser ‘t Hooft

Bij de halte St Sulpice waren we uit de ondergrondse trein gestapt, voor een bezoek aan de nabij gesitueerde boekhandel ‘La Procure’. Voordat we het Metrostation verlieten, besloten we twee kaartjes te kopen voor de terugreis, dan was dat vast gebeurd. Achter het loket een dikke, vadsige vrouw, net een pad, met gele ogen. Een eng mens. Voordat ze ons te woord stond, riep ze de persoon die voor ons aan de beurt was geweest, en die nu plaats voor ons maakte, op de valreep nog iets toe. We verstonden: “… la fin du monde!” (“… het einde van de wereld!”). Het klonk als een dreiging, en tegelijk een juichkreet. Vreemd…

Couleur locale

Column door Peter Hagtingius

Voor de derde achtereenvolgende zondag zat er rond midi helemaal niemand op het terras van het dorpscafé. Te warm. Ik heb vaak betoogd dat het me niet warm genoeg kan zijn, maar nu de canicule (hittegolf) aanhoudt, heb ik dit standpunt genuanceerd gewijzigd in een stondpunt. Een dagje zonder de lawaaipapegaai die zich airo noemt, zou me wel wat lijken. Ik parkeerde op de pétanque-arena, op ‘normale zondagen’ het paradijs voor jeu-deboules-kemphanen. Vanwege de hitte was het treffen afgelast. Ik stond nog met mijn paraplu te hannesen die gepromoveerd of gedegradeerd (dat weet ik eigenlijk niet) was tot parasol toen Francies, mijn vriend de aannemer, kwam aanrijden. Wij doen dagelijks rond het middaguur even een apéro. Tot mijn verbazing arriveerde hij op zo’n vierwielige motorfiets waarmee je ook de natuur in kunt. Francies had dat een keertje gedaan, omgevallen, twee weken ziekenhuis.

De francofiel

Column door Monse Weijers

Eind zeventiger jaren kon ik niet rondkomen van mijn vertaalwerk, en nam daarom een baan aan bij het gemeente-archief, toen nog gevestigd op de Amsteldijk in het voormalige stadhuis van de gemeente Ouder-Amstel, een statig pand. Daar werd ik ondergebracht op het notarieel archief als regestenmaker. Een regest is een samenvatting van een notariële acte. Die acten waren opgemaakt in de zeventiende of achttiende eeuw.  Je had ze in soorten, zoals: gage-procuraties, bodemerijen, insinuaties en scheepsverklaringen. Die laatste waren wel het spannendst omdat ze vaak gingen over de afhandeling van schipbreuken en andere ongelukken. De regestenmakers, allemaal lieden met een handicap, zaten op de vijfde verdieping in een zaal met archiefkasten. Sommigen zaten tussen die kasten, maar de meesten aan het raam met uitzicht op de Tolstraat.  Daar zat ik ook. Naast mij zat de heer Toet, een man van tegen de zestig, die al twintig jaar op het archief werkte. De laatste vijf jaar was hij geen dag ziek geweest. Hij had een grote belangstelling voor Frankrijk en had In zijn vrije tijd zijn acte M.O.a Frans gehaald. Nu deed hij alleen nog Franse notariële acten. Verder fungeerde hij als algemene vraagbaak.

Bericht uit Le Berry

Ineke Holzhaus brengt een groot deel van het jaar door in de Berry. Ze is schrijver en theatermaker, acteerde, schreef en regisseerde bij diverse theatergezelschappen, maakte hoorspel voor radio en de HoorSpelFabriek en publiceert gedichten. In 2008 debuteerde ze met de dichtbundel Hond in Pompeï. In 2011 verscheen de bundel Waar je was, en in 2015 Bovengronds. Haar bundel Blijven en weggaan kwam in december 2016 uit. De cyclus De tuin van Nolde die daarin voorkomt werd bekroond met de Hofvijverpoëzieprijs. In oktober 2018 verscheen bij Ambo/Anthos haar eerste roman: Geef mijn vader. Het gedicht dat hier volgt zweeft tussen proza en poëzie in. De bundel waarin het is opgenomen zal verschijnen bij AzulPress met de titel In licht. Dit gedicht is een primeur.